مسئله 119- اگر به‌واسطۀ ندانستن مسئله، نجس‌بودن و پاك‌بودن چيزى را نداند، مثلاً نداند عرق جنب از حرام پاك است يا نه، بايد مسئله را بپرسد، ولى اگر با اينكه مسئله را مى‏داند، چيزى را شك كند پاك است يا نه، مثلاً شك كند آن چيز خون است يا نه، يا نداند كه خون پشه است يا خون انسان، پاك مى‏باشد و جستجوكردن يا پرسيدن هم لازم نيست.

مسئله 120- چيز نجسى كه انسان شك دارد پاك شده يا نه، نجس است، و چيز پاك را اگر شك كند نجس شده يا نه، پاك است. و اگر هم بتواند نجس‌بودن يا پاك بودن آن را بفهمد، لازم نيست جستجو كند.

مسئله 121- اگر بداند يكى از دو ظرف يا دو لباسى كه از هر دوى آنها استفاده مى‏كند نجس شده و نداند كدام است، بايد از هر دو اجتناب كند، بلكه اگر مثلاً نمى‏داند لباس خودش نجس شده يا لباسى كه بعد از اين علم، از مورد ابتلاى او خارج شده و از آن استفاده نمى‏كند و مال ديگرى است، باز هم واجب است كه از لباس خودش اجتناب كند؛ ولى اگر مثلاً نداند لباس خودش نجس شده يا لباس شخص ديگر كه مورد استفادۀ او نيست، اجتناب لازم نمى‏باشد.

مسئله 122- اگر چيز پاك به چيز نجس برسد و هر دو يا يكى از آنها به طورى تر باشد كه ترى يكى به ديگرى برسد، چيز پاك نجس مى‏شود. و اگر ترى به قدرى كم باشد كه به ديگرى نرسد، چيزى كه پاك بوده نجس نمى‏شود.

صفحه 35

مسئله 123- اگر چيز پاكى به چيز نجس برسد و انسان شك كند كه هر دو يا يكى از آنها تر بوده يا نه، آن چيزِ پاك، نجس نمى‏شود.

مسئله 124- دو چيزى كه انسان نمى‏داند كدام پاك و كدام نجس است، اگر چيز پاكى با رطوبت به يكى از آنها برسد، نجس نمى‏شود.

مسئله 125- زمين و پارچه و مانند اينها اگر رطوبت داشته باشد، هر قسمتى كه نجاست به آن برسد، نجس مى‏شود و جاهاى ديگر آن پاك است و همچنين است خيار و خربزه و مانند اينها.

مسئله 126- هرگاه شيره و روغن روان باشد، همين‌كه يك نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس مى‏شود؛ ولى اگر روان نباشد، فقط محلِّ ملاقات نجس مى‏شود.

مسئله 127- اگر مگس يا حيوانى مانند آن روى چيز نجسى كه تر است بنشيند و بعد روى چيز پاكى كه آن هم تر است بنشيند، آن چيز پاك نجس نمى‏شود.

مسئله 128- اگر جايى از بدن كه عرق دارد نجس شود و عرق از آنجا به جاى ديگر برود، هرجا كه عرق به آن برسد نجس مى‏شود.

مسئله 129- اخلاطى كه از بينى يا گلو مى‏آيد، اگر خون داشته باشد، جايى كه خون دارد نجس و بقيۀ آن پاك است.

مسئله 130- هرگاه ظرفى را كه ته آن سوراخ است روى زمين نجسى بگذارند، چنانچه آب با فشار از آن خارج شود، داخل ظرف نجس نمى‏شود.

مسئله 131- اگر چيزى داخل بدن شود و به نجاست برسد، در صورتى كه بعد از بيرون آمدن آلوده به نجاست نباشد، پاك است؛ پس اگر اسباب اماله يا آب آن در مخرج غائط وارد شود، يا سوزن و چاقو و مانند اينها در بدن فرو رود و بعد از بيرون آمدن به نجاست آلوده نباشد، نجس نيست و همچنين است آب دهان و بينى اگر در داخل به خون برسد و بعد از بيرون آمدن، به خون آلوده نباشد.

مسئله 132- چيزى كه نجس شده (متنجّس) اگر به چيز ديگرى كه رطوبت دارد برسد، بايد از آن‏ اجتناب شود و فرقى ميان واسطۀ اوّل و واسطه‏هاى ديگر نيست.

مسئله 133- نجس‌كردن خط و ورق قرآن حرام است و اگر نجس شود بايد فوراً آن را آب بكشند.

مسئله 134- اگر جلد قرآن نجس شود، در صورتى كه بى‏احترامى به قرآن باشد، بايد آن را آب بكشند.

مسئله 135- گذاشتن قرآن روى عين نجسى كه خشك باشد مانند ميّت مانعى ندارد، مگر آنكه بى‌احترامى به قرآن باشد.

صفحه 36

مسئله 136- نوشتن قرآن با مركّب نجس، گرچه يك حرف آن باشد حرام است و اگر عمداً يا سهواً نوشته شود، بايد آن را محو كنند.

مسئله 137- دادن قرآن به كافر مانعى ندارد، مگر آنكه بى‏احترامى به قرآن يا اسلام باشد.

مسئله 138- اگر ورق قرآن يا چيزى كه احترام آن لازم است، مثل كاغذى كه اسم خدا يا پيامبر يا امام بر آن نوشته شده يا تربت، در مستراح بيفتد، بيرون‌آوردن و آب‌كشيدن آن گرچه خرج داشته باشد، واجب است، و اگر بيرون‌آوردن آن ممكن نباشد، رفتن به آن مستراح مانعى ندارد و نيز انداختن آنها در سطل زباله و يا نهادن چيزى مثل گوشت و مانند آن در آنها جايز نيست.

مسئله 139- خوردن و آشاميدن چيز نجس حرام است و خورانيدن عين نجس به اطفال يا ديوانه‏ها اگر ضرر داشته باشد مانند مسكرات نيز جايز نيست، ولى خورانيدن غذاهايى كه نجس شده به آنها اشكال ندارد.

مسئله 140- فروختن و عاريه‌دادن چيز نجس اشكال ندارد و اطلّاع‌دادن نيز لازم نيست، ولى اگر انسان بداند كه عاريه‌گيرنده و خريدار آن را در خوردن و آشاميدن استعمال مى‏كند يا آنكه نزد عاريه‌گيرنده نجس شود، بايد اطّلاع دهد.

مسئله 141- اگر انسان ببيند كسى چيز نجسى را مى‏خورد يا با لباس نجس نماز مى‏خواند، لازم نيست به او بگويد.

مسئله 142- اگر جايى از خانه يا فرش كسى نجس باشد و ببيند بدن يا لباس يا چيز ديگرِ كسانى كه وارد خانه او مى‏شوند با رطوبت به جاى نجس رسيده است، لازم نيست به آنان بگويد.

مسئله 143- اگر صاحب‌خانه يا يكى از مهمان‌ها در بين غذاخوردن بفهمد غذا نجس است، لازم نيست به ديگران بگويد، ولى چنانچه طورى با آنان معاشرت دارد كه مى‏داند به‌واسطۀ نگفتن، خود او هم نجس مى‏شود، بايد بعد از غذا به آنان بگويد.

مسئله 144- بچه‏اى كه خوب و بد را مى‏فهمد، اگر بگويد چيزى را آب كشيدم، لازم نيست دوباره آن را آب بكشند و اگر بگويد چيزى كه در دست اوست نجس است، بايد از آن اجتناب كنند.